Pasivna kuća predstavlja građevinski standard širom svijeta proteklih 20 godina. Pasivne kuće su zgrade koje obezbjeđuju ugodan unutrašnji komfor, kako ljeti tako i zimi. Veoma dobro su izolovane te im je potrebno 90% manje energije u poređenju sa konvencionalnim zgradama. Usljed male potrošnje energije nema potrebe za aktivnim grijnim tijelima, već se pasivne zgrade mogu dogrijevati samo predgrijanim vazduhom.
Šta je to pasivna kuća?
- građevinski standard kako u Evropi tako i u ostatku svijeta
- zgrada sa visokim komforom tokom zime i ljeta
- veoma dobro izolovana
- veoma dobro zaptivena
- sa mehaničkim sistemom ventilacije sa rekuperacijom
- standard pasivne kuće može da se dostigne samo kombinacijom tehnologije, dizajna i materijala
Ove kuće mogu da se griju “pasivno”, samo korištenjem unutrašnjih izvora toplote i solarnih dobitaka kroz prozore kao i minimalnog dogrijevanja svježim vazduhom.
Kriterijumi pasivne kuće (prema Passivhaus Institut-u)
– Specifična potrebna energija za grijanje max. 15kWh/m2 godišnje
– Specifična potrebna primarna energija za grijanje, hlađenje, PTV, električna energije za sve kućne uređaje – max. 120 kWh/m2 godišnje
– Toplotno opterećenje – max. 10 W/m2
– Vazdušna propustljivost pri n50 – max. 0.6/h (broj izmjena vazduha)
– Zimski komfor – operativna temperatura ≥ 20 ºC
Projektovanje
Osnovni principi projektovanja, kojih se treba pridržavati tokom projektovanja:
– kompaktni oblik zgrade
– južna orijentacija zgrade (ako je moguće ali nije nužno)
– Izbjegavanje termičkih mostova
Superzaptivenost
U pasivnoj kući je potrebno postići visoku zaptivenost kako ne bi došlo do “curenja” vazduha kroz otvore i šupljine u konstrukciji koja mogu dovesti do kondenzacije, toplotnih gubitaka i strukturnih oštećenja konstrukcije. Superzaptivenosti zahtjeva pažljivo projektovanje i izvođenje radova. Vazdušnonepropusni sloj može biti unutrašnja malteracija, zaptivne folije, ploče na bazi drveta…
Superizolacija
Sve neprovidne površine termičkog omotača treba da budu izolovane tako da koficijent prolaza toplote bude manji od 0,15W/(m2K). U praksi se to obezbjeđuje slojem termoizolacije od 20-30cm.
Veoma važan dio sistema izolacije jesu i providne površine termičkog omotača- prozori i vrata. Koeficijent prolaza toplote prozora i vrata treba da bude manji od 0,80W/(m2K), što se postiže trostrukim zastakljenjem, profilima sistemske širine >86mm i dobrom ugradnjom.
Komforna ventilacija
U pasivnoj kući sistem komforne ventilacije ima ključnu ulogu jer obezbjeđuje vazduh koji je čist, bez prašine, eliminiše vlažnost i mirise koji se mogu javiti u spoljašnjem vazduhu. Prirodna ventilacija prozorima je takođe dozvoljena, ali treba imati na umu da su u tom slučaju toplotni gubici veći.
Komforna ventilacija sa rekuperacijom (povraćaj toplote) smanjuje toplotne gubitke ventilacijom.
Obnovljivi izvori energije
Sunce je najveći izvor obnovljive energije i ta energija se može upotrebiti pomoću dvije vrste solarnih kolektora:
- Kolektori koji sunčevu energiju pretvaraju u električnu (fotonaponska konverzija)
- Kolektori koji je pretvaraju u toplotnu energiju (toplotna konverzija).
U zavisnosti od pozicije objekta moguće je koristiti oba tipa ali treba voditi računa koji je pogodniji, kao i koja mu je tačna namjena. Sa razvojem novih tehnologija i sve većom popularizacijom cijene solarnih kolektora rapidno padaju iz godine u godinu te su stoga više nego isplativa investicija za bilo koji objekat.
Toplotne pumpe
Toplotne pumpe funkcionišu po principu izmenjivača toplote i koriste geotermalne pogodnosti zemljišta, konstantnu temperaturu tokom cijele godine. Imaju funkciju grijanja i hlađenja zgrada. Oko objekta postavlja se:
– vertikalna sonda (dubine do 50 m.)
– horizontalna (dubine 1,5-2,5m).
Ovo je najefikasniji vid grijanja/hlađenja zato što su na većim dubinama zemljišta temperature konstantne, te se praktično vrši samo dogrijevanje odnosno hlađenje.
Kućni uređaji
Pri veoma niskoj potrebi energije za grijanje i pripremu tople vode raste udio energije koju koriste uređaji. Zahvaljujući modernim uređajima koji štede (A, A+, A++), moguće je taj udio u potrošnji energije sniziti.
Investicija koja se isplati!
Primjeri prakse pokazuju da troškovi izgradnje pasivne zgrade ne moraju biti nužno veći od troškova izgradnje konvencionalne zgrade. Inicijalna investicija u pasivnu zgradu je skuplja oko 15% od investicije u konvencionalnu zgradu, ali ako uzmemo u obzir i zbirne režijske troškove, već u osmoj godini cijene investicije se izjednačuju. A posle toga sve vrijeme živimo u komfornoj pasivnoj kući i štedimo.
